Czy można zobaczyć duszę? - Weiser Dawidek ~ Paweł Huelle

Niektórych książek nie da się do siebie porównać i nie można oceniać w podobnych kryteriach. Choć z reguły czytam powieści młodzieżowe, fantastykę czy obyczajowe, pod kątem olimpiady postanowiłam sięgnąć po powieść z pozoru prostą. Zaznaczam Z POZORU. Bo jaką książką jest Weiser Dawidek?

Kiedy zaczęła się opowiadana historia? Trudno stwierdzić. Może w momencie gdy Dawidek pojawił się w mieście, a może jeszcze wcześniej. Nie zmienia to faktu, że lato 1957 męczy Pawła Hellera przez długi czas. Dorosły już mężczyzna obsesyjnie stara się uporządkować wydarzenia z dzieciństwa i dojść do zagmatwanej prawdy.

Debiut literacki Pawła Huelle jest wielowarstwową, tajemniczą i jednocześnie piękną powieścią, w której warstwa dosłowna ustępuje duchowej. Wydarzenia są jedynie pretekstem do prowadzenia przez autora rozważań na temat życia, śmierci, dziecięcej fascynacji światem czy filozofii. Choć powieść ma dość prostą fabułę, wszystko ma miejsce na czerech płaszczyznach czasowych, które w wiadomym jedynie dla autora schemacie przeplatają się ze sobą, tworząc niezwykle zagmatwaną historię życia głównego bohatera.

Paweł jest postacią naiwnie prostą, nie jest to jednak mankamentem, bowiem jego prostota idealnie pasuje do skomplikowanej rzeczywistości stworzonej przez autora. Główny bohater na początku swojej historii widzi rzeczywistość w biało - czarnych barwach. Dopiero Dawidek uświadamia mu, jak tajemniczy potrafi być świat i ile różnych barw przybiera. Pokazuje mu różne oblicza rzeczywistości, zmusza do filozoficznych rozważań i poszukiwania odpowiedzi na niezadane pytania. Podobnie jest z czytelnikami - wraz z Pawłem Hellerem odbywamy podróż wgłąb siebie, rozważamy kwestie, na które bez lektury tej książki raczej byśmy nie zwrócili uwagi i szukamy rozwiązania tajemnic.

Książkę Weiser Dawidek, mimo iż skupia się warstwie niedosłownej i zmusza do refleksji, czyta się się szybko i z zainteresowaniem. Nie brak w niej dynamicznych wydarzeń i tajemnic, które zaintrygują każdego. Kogo nie zaciekawi tajemnicze zniknięcie Dawidka? Jaką rolę odegrali w nim trzej, przesłuchiwani przez dyrektora, chłopcy? O co chodziło z zamiłowaniem Weisera do materiałów wybuchowych i co z tym wszystkim miała wspólnego Elka? Paweł Huelle stworzył historię, która może wydawać się ciekawa w zarówno dosłownym, jak i niedosłownym rozumieniu jej. I to jest naprawdę niesamowite!

Trudno zaklasyfikować powieść Weiser Dawidek do konkretnej kategorii literatury. Trudno jest też ją ocenić pod wieloma względami. Dlatego nie będę nawet próbowała tego robić. Huelle stworzył piękną, refleksyjną i nieco mroczną opowieść, o niepowtarzalnym klimacie i nietypowym zakończeniu. To książka nie dla każdego, bowiem nie każdemu spodoba się sposób, w jaki autor przedstawia historię oraz narrator, uparcie twierdzący, że pisze "nie książkę". Niektórzy mogą poczuć się zagubieni w mnogości płaszczyzn czasowych, w jakich dzieje się akcja. Innych jednak ujmie ta historia i na zawsze pozostawi coś po sobie w ich sercach. Ja zaliczam się do tej drugiej grupy. A Ty?

Autor: Paweł Huelle
Tytuł oryginalny: Weiser Dawidek 
Wydawnictwo: Znak
Data wydania: 24 lutego 2014
Moja ocena: 8/10

*recenzja pisana w grudniu 2018r., odnaleziona wśród postów roboczych ;)